Roko kaj Popo
Alfabeta terminaro - EF
efektilo = effect box/pedal
Aparato, kiu sxangxas sonon por krei efekton. Ekz. distordilo, ekscitilo, elfazigilo, flangilo, hxorilo, ehxilo, spacosonilo, kompresoro, va-va-ilo.
ega = augmented
Tia, ke gxi estas je duonduto pli granda ol majxora aux perfekta tono aux intervalo. [Ega kvinto, ega sesto.] Vidu egakordo, eta.
egakordo = augmented chord
Majxora akordo, en kiu la kvinto estas ega. Vidu etakordo.
ehxilo, ekoilo = echo machine
Efektilo, kiu kreas sonon de ehxo (ekoo).
ehxo, ekoo = echo
Sono, kiu reauxdigxas rejxetigxinte de surfaco. Ehxo estas en muzikregistrado multe uzata efekto kreata nature, per magnetofono, aux per ehxilo (ekoilo). Vidu prokrasto.
ek = on
Surskribo sur klavo aux alispeca sxaltilo, per kiu oni sxaltas (kaj ofte ankaux malsxaltas) elektran aparaton. Vidu for, kuru, eligu, iru, pauxzu, rekuru, stop.
eklezia modalo = church mode
Vidu modalo.
ekoo
= ehxo.
ekpauxzo = break
Subita cxeso de akompano dum ekz. tuta mezuro. Povas esti tute silenta, aux okazo por instrumenta aux kanta soleto. Vidu silento.
ekscitilo = exciter
Elektronika aparato uzata en sonregistrado por pliigi la diskantajn frekvencojn.
ekstrajxo = encore
Ekstra muzikpeco ludata post la ordinara fino de koncerto, cxar entuziasma publiko tion petis. Vidu bis.
ekvalizi = to equalize
Elektronike sxangxi la relativajn lauxtojn de la diversaj partoj de la tonspektro. Principe oni ekvalizas sonon per la du aux tri tembroregiloj de ordinara amplifilo, sed normale oni parolas pri ekvalizado nur kiam oni uzas ekvalizilon, kiu dividas la tonspektron pli detale. La vorto equalize signifas origine “egaligi”, sed en la praktiko ekvalizado ofte malegaligas frekvencojn cele al speciala efekto.
ekvalizilo = equalizer
Aparato por ekvalizi. Ekzistas grafikaj ekvaliziloj, kiuj havas sxovregilojn por fiksitaj frevencbendoj, kaj cxe kiuj la sxovregiloj formas videblan kurbon de la tonspektro. Ekzistas ankaux parametraj ekvaliziloj, kiuj havas regilojn kun nefiksitaj, sxangxeblaj frekvencbendoj.
elektra, elektroakustika = electric, electroacoustic
Tia, ke la sono estigxas per elektra fenomeno, kiu poste transformigxas en sonon. En ekz. elektra gitaro la vibroj de la kordoj kaptigxas per magneta sonprenilo. La elektra signalo plifortigxas per amplifilo kaj transformigas en sonon pere de lauxtparolilo. Se la tuta sonkrea proceso okazas elektre (ekz. en sintezilo), oni uzas la vorton “elektronika”. Vidu akustika.
elektra arcxo = E-bow
Aparateto por ludi elektran gitaron. Oni tenas la elektran arcxon super la ludata kordo. Magneta kampo de la elektra arcxo dauxre vibrigas la kordon kreante sonon iomete similan al la sono de violono ludata per arcxo. La melankolia sono de elektra arcxo estas karakteriza por ekz. la bando Big Country, sed auxdeblas ankaux en la albumo {Povus esti simple} de Persone.
elektra bugio = electric boogie
Nov-Jorkdevena strata dancado modigxinta komence de la 80-aj jaroj, karakterizata interalie de robotecaj movoj. Vidu rompdancado, hiphopo.
elektra gitaro = electric guitar
Speco de gitaro, kies sono estas kaptata de magneta sonprenilo, kaj amplifata de amplifilo. Elektra gitaro estas la plej karakteriza instrumento de rokmuziko, sed estas kutima ankaux en jxazo, popo kaj multaj aliaj muzikformoj. La plej tipa elektra gitaro estas solidkorpa, sed ekzistas ankaux duonkorpaj elektraj gitaroj kaj tiaj kun plena resonanca skatolo. La plej fama marko de elektraj gitaroj estas Fender. Vidu basgitaro.
elektra orgeno = electric organ
Klavarinstrumento kun orgenaj sonoj kreataj elektre. Vidu hamondorgeno.
elektra piano = electric piano
Klavarinstrumento kun pianosimila mekanismo, kies marteloj batas metalajn bastonetojn, lamenojn aux kordojn. La vibroj kaptigxas per magnetaj sonpreniloj. Vidu sintezilo.
elektroakustika = electroacoustic
Vidu elektra.
elektroakustika gitaro = electroacoustic guitar
Speco de gitaro, kiun oni povas ludi amplife aux akustike (konataj markoj: Ovation, Takamini, Washburn), kaj kiu havas propran tembron malsaman de kaj akustika kaj elektra gitaro.
elektronika = electronic
Vidu elektra.
elektronika drumo = electronic drumset
Speco de drumo, kiu havas anstataux tamburoj platojn konektitajn al sintezilo aux alia aparato, kiu enhavas sonojn. Batante la platojn oni ludigas sintezajn aux samplitajn drumajn sonojn. Iaj elektronikaj drumoj havas platojn ankaux anstataux cimbaloj. Vidu drumomasxino.
elektronika piano = electronic piano
Klavarinstrumento kun piana sono kreata elektronike. Vidu elektra piano.
elektronika popo = electro-pop
Popo, en kiu sinteziloj kaj komputiloj estas la cxefaj instrumentoj. Depêche Mode, Orchestral Manoeuvres in the Dark. Vidu elektronika drumo, drumomasxino.
elektronika tamburo = electronic drum
Unuopa plato de elektronika drumo. Vidu plato.
elfazigilo = phaser
Efektilo, kiu kreas elfazigon.
elfazigo = phasing
Efekto uzanta prokraston de signalo je malpli ol unu periodo. Vidu prokrasto.
eliga klavo = eject button
Klavo, per kiu oni eligas kasedon el kasedmagnetofono, k-diskon el k-diskludilo k.t.p. Surskribo: eligu. Vidu iriga klavo, kuriga klavo, rekuriga klavo, pauxziga klavo, stopa klavo (haltiga klavo), registra klavo, sxaltilo.
eliga lineo = line out
1. Konekto per amplifila sxtopilingo, kies signalo estas normigite malalta. El gxi oni prenu eligon ne rekte al lauxtparolilo, sed al alia amplifilo.
2. Konekto per magnetofona sxtopilingo, el kiu oni prenas signalon al amplifilo. Vidu eligingo, enmeto, enmeta lineo, enmetingo.
eliga lineingo = line-out jack
Sxtopilingo de la eliga lineo. Vidu enmeta lineingo.
eligingo = output jack
Sxtopilingo, el kiu venas la eligo de aparato.
eligo = output
Signalo, kiun eligas elektra aparato, ekz. amplifilo aux efektilo. Vidu eliga lineo, eligingo, enmeto, enmeta lineo, enmetingo.
elkonduko = coda
Elkonduka, fina, peco de muzikajxo. Vidu enkonduko.
elsxalti = switch off
= malsxalti. Vidu sxalti.
enmeta lineingo, eniga lineingo = line-in jack
Sxtopilingo de la enmeta lineo. Vidu eliga lineingo.
enmeta lineo, eniga lineo = line in
1. Konekto per amplifila sxtopilingo, en kiun oni metas eligon ne de instrumento, sed de alia amplifilo, ekz. la eligon de gitaramplifilo, kiu estu amplifata ankaux de alpublika sonsistemo.
2. Konekto per magnetofona sxtopilingo, en kiun oni metas eligon ne de mikrofono, sed de amplifilo aux alia aparato. Vidu enmetingo, eliga lineo, eligingo.
enmetingo, enigingo = input jack
Aparata sxtopilingo, tra kiu venas la enmeto. Vidu eligingo.
enmeto, enigo = input
Signalo, kiu estas enmetata en elektran aparaton, ekz. amplifilon aux efektilon. Vidu enmeta lineo, enmetingo, eligo, eliga lineo, eligingo.
(Kaj “enmeto” kaj “enigo” estas bonaj esprimoj. La vorto “enmeto” sxajnas tamen preferinda por havi pli klaran sonan diferencon disde la malo: “eligo”.)
enkonduko = intro, introduction
Enkonduka, komenca, parto de muzikajxo. Vidu elkonduko.
eolia modalo = Aeolian mode
Vidu modalo.
eta = diminished
Tia, ke gxi estas je duonduto malpli granda ol minora aux perfekta tono aux intervalo. [Eta kvinto, eta duto.] Vidu ega.
evento = event
Vidu sekvencilo.
falseto = falsetto
Speciala maniero kanti altajn tonojn per strecxado de la vocxkordoj tiel, ke nur la randoj vibras. Falseto estas malpli dinamika kaj malpli ricxa je harmonoj ol normala vocxo. Iuj viraj rokkantistoj uzas falseton. Orioles, Bee Gees.
fano = fan
Fervora admiranto kaj sekvanto de artisto aux bando. (Mallongigo de fanatikulo.) Vidu grupulino.
ferkromajxa kased(bend)o = ferrochrome cassette
Vidu kasedo.
filtrilo = filter
Elektronika sintezila filtrilo, kiu forigas certajn frekvencojn de la sono, kaj kiun oni uzas por sxangxi la tembron de la tonoj. Vidu oscililo.
fingri = to finger
Vidu fingrotabulo.
fingroplektro = finger plectrum
Plektro, kiun oni fiksas al la pinto de fingro.
fingrotabulo = fingerboard, fretboard
Tiu parto de kordinstrumenta kolo, sur kiun oni metas la fingrojn por mallongigi la vibrantan parton de la kordoj kreante (fingrante) la deziratajn tonojn. Vidu freto, frapofingrado.
flangilo = flanger
Efektilo, kiu flangas sonon.
flango = flanging
Efekto simila al elfazigo, sed kun pli granda prokrasto, tiel ke rezultigxas sxajna sxangxigxo de la tonalto.
flanktemo = bridge
1. En roko kaj popo: Kroma muzika temo, kiu aperas nur kelkfoje en komponajxo kiel variajxo de la ordinaraj versoj kaj refrenoj.
2. En jxazo: La B-parto en ekz. la komponajxa strukturo A A B A.
fleksi = bend
Intence iom altigi aux malaltigi tonon por efekto. Sintezilo normale havas tonfleksilon, per kiu oni povas fleksi la ludatan tonon. Vidu subtona, supertona, falsa, blusa tono.
flemadidlo = flamadiddle
Tamburluda rudimento. Kombino de flemo kaj paradidlo.
flemo = flam
Tamburluda rudimento. Simpla bato kun unuobla antauxbato. Vidu rufo.
fluto = flute, recorder
Blovinstrumento, kiu konsistas el rekta tubo kun truoj kaj/aux klapoj. La sonon oni kreas blovante kontraux egxo en truo flanka (transversa fluto), aux ekstremajxa (ekz. bekfluto).
fokstroto, fokstrotodanco = fox-trot
1. Populara pardanco en 4/4-takto. Kreita en Usono en 1914.
2. Muziko por tia danco.
folklora muziko = folk music
Popola tradicia muziko, kontraste al populara muziko kaj arta muziko.
folklora roko = folk rock
Ia mikso inter roko kaj folklora muziko. Fairport Convention, Steeleye Span, Alan Stivell. La esprimo Folk rock havas en Usono iom specialan signifon (Bob Dylan, Byrds), sed ankaux tio estas speco de folklora roko, nome Usona folklora roko.
for = off
Surskribo sur klavo aux alispeca sxaltilo, per kiu oni malsxaltas (kaj ofte ankaux sxaltas) elektran aparaton. Vidu ek, kuru, eligu, iru, pauxzu, rekuru, stop.
fortepiano = piano
La origina nomo de piano.
frapfrazo = lick
Mallonga placxa muzika frazo ene de la harmonia framo de unu akordo. Vidu ripetfrazo.
frapofingrado = hammer(-on)
Ludado de tono sur kordinstrumento per tiel forta frapa fingrado kontraux la fretojn aux la fingrotabulon, ke la kordo ekvibras sen bezono de pincxado. Vidu cxapmanbastono.
frapopincxado = popping, hit and pick, woodslapping
Maniero ludi basgitaron multe uzata en ekz. funko. Oni alterne forte frapas la kordojn per la flanko de la dikfingro kaj tre forte tirpincxas ilin per la aliaj fingroj. Ankaux en frua jxazo oni foje tiel ludis kontrabason por entute esti auxdata.
fresxa jxazo = cool jazz
Speco de jxazo aperinta fine de la 40-aj jaroj, karakterizata de senstrecxa ritmo, retenata ludado kaj pli komplika kompona strukturo. Miles Davis, Lennie Tristano, Stan Getz.
freto = fret
Cxiu el la suprenstarantaj linioj sur la fingrotabulo de kordinstrumento, kiuj montras, kie oni fingru la diversajn tonojn.
frevo = freve
Brazila muziko kaj danco tre populara, ligita al la karnavalo, cxefe en la Brazila nord-oriento. Vidu sambo.
frigia modalo = Phrygian mode
Vidu modalo.
fronta membrano = front head
Tiu membrano de druma bastamburo, sur kiun oni ne batas, sed kiu nur resonas. Vidu funda membrano, bata membrano.
funda membrano = bottom head
Tiu membrano de tamburo, kiu trovigxas sur la funda aperturo. En drumaj tamburoj la funda membrano ne estas batata, sed nur resonas. Vidu fronta membrano, bata membrano.
funko = funk (music)
1. Speco de tre ritma, sinkopa muziko parenca al soulo. James Brown, George Clinton. Vidu repo.
2. = souljxazo.
furorajxo = hit
Tre sukcesa muzikpeco, kies registrajxo estas multe acxetata kaj/aux ludigata en radio k.s. Vidu sxlagro.