PMEG 2024
18.3. Neoficialaj ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj
Da neoficialaj ekkriaj vortetoj kaj sonimitoj ekzistas tre multe. Efektive oni povas tiajn “vortojn” libere krei laux momentaj bezonoj. La signifoklarigojn, kiujn oni trovas en vortaroj kaj cxi tie, oni ne prenu tro serioze. La efektivaj signifoj tre dependas de la uzanto kaj de la situacio. Cxi tie nur mallonge menciigxos kelkaj ekzemploj de neoficialaj ekkriaj vortetoj (pliajn oni povas trovi ekz. en PIV). Rimarku, ke la formoj kaj la signifoj de tiaj vortoj povas tre varii en la praktiko..
Sonimitoj estas la plej “sovagxa” parto de cxiu lingvo. Sonimitojn oni povas krei tute lauxplacxe kaj lauxbezone. Pri ili ne validas gramatikaj reguloj. Ili ankaux ne cxiam obeas al la sonreguloj. Cxi-poste oni povas rimarki ekz. sss kun tri sinsekvaj “s”-oj, kio ne estas ebla en normalaj vortoj, kaj ankaux uxa kaj kuxaks, en kiuj la litero UX aperas en nenormala pozicio.
lo = alvoko, normale uzata nur kune kun ha en la duvorta alvoko ha lo
hola = alvoko
stop = “haltu!” (→ stopi = “haltigi”)
hoj = alvoko de malproksime
hej = kuragxigo, instigo al gajo
hop = instigo al salto (→ hopi = “salti per nur unu piedo”)
aha = konstato (de io atendata aux suspektata)
ehe = ekkompreno
oho = surprizigxo
ahx = forta surprizo aux bedauxro
aj, aux = doloro
ba, baf = malsxata senzorgeco
be = 1. konfuziteco. 2. bleko de sxafo
oj = 1. amara bedauxro. 2. doloro
o kej° = konsento, bone!
hm = 1. pauxzo por pripensi, necerteco, konfuziteco. 2. kontrauxdiremo, gxenateco. 3. sxajnigo de tuseto
fu = 1. detenata rido. 2. = uf
uf = faciligxo post laceco, penado k.s.
uxa = 1. krio de bebo. 2. bojo de hundo
amen, haleluja, hosana = religiaj ekkriaj vortetoj uzataj en judismo kaj kristanismo
hot, hoto = instigo al cxevalo iri, al bovo forkuri k.s.
husx, tju = fortimigo de bestoj
gik gak = bleko de anaso
hu = ektimo
hu ha = tre forta ekscitigxo
hu hu = bleko de strigo
kluk kluk = bleko de kokino
kuxaks, brekekekeks° = bleko de bufo
kva, kvak = bleko de rano
kvivit = birda pepado
glu glu glu = bleko de meleagro
glu glu°, kluk kluk° = sono de akvo elfluanta el botelo
puf, pum = bruo de falo k.s.
sss = sibla sono
tik tak° = sono de mehxanika horlogxo